Het is donderdag 25 juni. Het nieuwe ziekenhuis in Amersfoort heeft een leuke koffiehoek; na het bezoeken van 2 specialisten lonkt de cappuccino. Ik geniet van mijn koffie en kijk om me heen. Naast me zit een man van (schat ik in) mijn leeftijd, samen met een oudere meneer, die zijn vader blijkt te zijn. Ik kan het niet laten te horen wat de 2 heren tegen elkaar zeggen. En vooral ook niet zeggen.
Hun situatie is zo herkenbaar voor me. De zoon die probeert een gesprek aan te knopen en de vader die korte antwoorden geeft en vervolgens weer zwijgt. Ik heb sterk de indruk, dat maak ik op uit de houding en de antwoorden van de vader, dat hij dementerend is. Ik blijf ongeveer een half uurtje zitten en gedurende die tijd onderneemt de zoon een aantal pogingen om een gesprek te voeren met zijn vader. De vader staart voor zich uit. Hoe herkenbaar. Vader is niet bij machte om in gesprek te komen en zoon voelt zich machteloos omdat hij nauwelijks verbinding kan maken. Na zo’n 20 minuten pakt de zoon de krant om daarin te lezen. Vader gaat door met staren. In het niets, in zijn eigen wereld, wat en waar dat ook mag zijn.
Het is moeilijk om een gesprek te voeren met iemand die dement is. Iets vragen over het verleden, hoe kort geleden ook, heeft weinig zin. “Heb je lekker geslapen mam”? “Ik denk het wel, dat weet ik eigenlijk niet meer”. “Hoe was het eten vandaag, wat heb je gegeten”? ” Euhhhh, ja, wat heb ik eigenlijk gegeten…”. Het maakt mijn moeder best onzeker, dat ze op dat soort vragen geen antwoord weet.
De oplossing voor dit soort ongemakkelijke situaties? Samen een boekje lezen, een spelletje spelen, plaatjes kijken. Praten en handelen in het hier en nu. Niks vragen over iets dat geweest is. Probeer het maar eens, dat is best lastig. Denk maar eens aan deze blog als je met iemand in gesprek bent. “Hoe was je dag vandaag”?
Beelden beschrijving van een situatie in de koffieruimte van een ziekenhuis. Hoe herkenbaar. Ik zie die oude vader met zijn zoon aan een tafeltje zitten. Het gesprek wil niet lukken. Jij observeert dat en trekt je conclusies. Heb je de zoon na afloop niet even in vertrouwen genomen en deelgenoot gemaakt van jouw ervaringen op dat gebied. Hij was je misschien wel heel dankbaar geweest. Niet alleen hij maar wellicht z’n oude vader ook. Het volgende ‘gesprek’ was misschien wel heel wat aangenamer gegaan.
Liefs, Hilbrand
Dat had ik inderdaad kunnen doen; het is niet in me opgekomen moet ik eerlijk bekennen. Dank voor je reactie Hilbrand; bij een volgende keer zal het me aansporen het contact wel te maken.
Liefs, Inge
Je begrijpt dat het eerste woord ‘beeldende’ had moeten zijn